کد مطلب:36919 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:21

گنجینه پرسمان » اهل بيت

آيه اي كه دلالت بر ولايت امام علي عليه السلام مي كند بيان كنيد .

يـكي از آيات محكم پروردگار در قرآن عظيم اين آيه است كه در ( سوره مائده ) آمده است :[ انما وليكم اللّه و رسوله و الذين آمنوا الذين يقيمون الصلاه و يوتون الزكاه وهم راكعون . و من يتول اللّه و رسوله و الذين آمنوا فان حزب اللّه هم الغالبون ] . ( ولي شما تنها خدا , پيامبرش و كساني هستند كه ايمان آورده اند , همانها كه نماز بر پا مي دارند , و زكات را مي دهند در حالي كه در ركوعند . و كـسـي كـه ولايـت خـدا , رسـولش و آنان كه ايمان آورده اند را بپذيرد ( پيروز است ) زيرا حزب خداوندغالب و پيروزند (2) ) . تـرديدي نيست كه اين آيه , به هنگامي كه ( علي (ع ) ) انگشترش را در حال ركوع درنماز به سائل داد , درباره وي نازل شده است . و اين , مورد اتفاق و اجماع مفسران است (2) . اگر بنابر اختصار , و مساله همچون ( خورشيد در وسط آسمان ) نبود , همه اخبارصحيحي كه در اين باره آمده مي آورديم , اما بحمداللّه اين مطلب از مطالبي است كه در آن ترديد نيست . بـا ايـن حال , ما به آنچه در ( تفسير ابواسحاق , احمد بن محمد بن ابراهيم نيشابوري ثعلبي (3) ) آمـده اكـتفا كرده , و مي گوييم : وي هنگامي كه در تفسير كبير خود به اين آيه رسيده است , با ( سـند ) از ( ابوذر غفاري )نقل كرده است كه :با اين دو گوش , از پيامبر (ص ) شنيدم - وگرنه كر باد - و با اين دو چشم , وي را ديدم - وگرنه كور باد - كه مي فرمود : ( علي , رهبر نيكان و قاتل كـافـران اسـت , پيروز كسي كه او را ياري كند , و مخذول و منكوب كسي كه بخواهد او رامخذول نمايد . )آگاه باشيد روزي من با رسول خدا (ص ) نماز مي گذاردم كه سائلي در مسجد چيزي خواست , كـسـي بـه او نداد , و ( علي ) در حال ركوع بود , با انگشت كوچكش اشاره كرد , همان انگشتي كه انگشتر در آن مي نمود . سائل پيش آمد و انگشتر را ازانگشتش بيرون آورد . در اين هنگام , پيامبر (ص ) به درگاه خدا تضرع مي كرد و اورا مي خواند , پس از آن عرض كرد :بار خـدايـا بـرادرم موسي از تو درخواست كرد كه ( خدايا به من شرح صدر و آساني در كارم عنايت فـرما عقده از زبانم بگشا تا سخنم را بفهمند , وزيري ازخاندانم برايم قرار ده : ( هارون ) برادرم را بـا او پشتم را محكم كن و دركارم شريكش ساز تا تو را تسبيح و ذكر فراوان گوئيم , تو بر ما بصير وبينائي ) (4) و تو , به او وحي كردي : ( اي موسي خواسته هايت به تو داده شد . ) (5) . بـار خدايا من هم بنده و پيامبر توام , به من شرح صدر ده كارم را آسان كن و از خاندانم وزيري برايم قرار ده : ( علي ) را و پشتم را به وسيله او محكم گردان ابوذر مي گويد : به خدا سوگند هـنـوز آخـريـن كلمه پيامبر (ص ) پايان نيافته بودكه امين وحي - جبرئيل - اين آيه را آورد :[ انما وليكم اللّه و رسوله و الذين آمنوا الذين يقيمون الصلاه و يوتون الزكاه وهم راكعون . و من يتول اللّه و رسوله و الذين آمنوا فان حزب اللّه هم الغالبون ] (6) . و شـما مي دانيد كه ( ولي ) در اينجا به معني ( اولي به تصرف ) است , چنانكه مي گوئيم : ( فلاني ولي قاصر است ) . و دانشمندان لغت تصريح كرده اند :( كل من ولي امر احد فهو وليه ) ( هر كس عهده دار امر كسي شود ( ولي ) او است ). بنابراين , معني آيه چنين مي شود : آن كسي كه امور شما را عهده دار است و از خودشما در تصرف در آن اولي مي باشد , تنها خدا است , و رسولش , و علي زيرا اين علي است كه صفات ايمان , اقامه نماز , ايتاء زكات در حال ركوع در او وجود داشته و آيه درباره اش نازل شده است . خداوند , اين ولايت را براي خود , پيامبرش و براي وليش يكنواخت قرار داده . و مي دانيم ولايت خدا عمومي است پس ولايت پيامبر و وليش نيز مانند ولايت خدا است , و بر اسلوب آن . و جايز نيست ولي به معني نصير , يا محب و امثال اينها باشد , زيرابراي اين حصر وجهي نيست . و خيال مي كنم اين از مطالبي است كه بايد به واضحات ملحق شود .

---

المراجعات / ترجمه محمد جعفر امامي ( حق جو و حق شناس )
موسوي عاملي - سيد شرف الدين 1 - سوره مائده آيات 55 - 56 . 2 - رجـوع كنيد به شواهد التنزيل ( حاكم حسكاني حنفي ) ج 1 ص 161 ح 216 , 217 ,218 , 219 , 221 , 222 , 223 , 224 , 225 , 226 , 227 , 228 , 229 , 230 ,231 , 232 , 233 , 234 , 235 , 236 , 237 , 238 ,